Voor meer informatie over ogri-ai, wasi / kruidenbaden, begi en sieraden zie document  -> 10_Ogri-ai _kruidenbaden wasi_begi_ en sieraden

 

 

 

 

 

 

Kanttekening:

( Kanttekening: Winti met een hoofdletter is de “spiritualiteit/religie/cultuur/levensstijl/(levens)filosofie” in het algemeen; winti met een kleine letter is/zijn de “winti/yeye/komfo/obia/wenu/bosu, etc.”, oftewel de “bovennatuurlijke energie(en)/goden/entiteiten”. )

Het negatieve beeld van/taboe op/angst voor Winti is oorspronkelijk gecreëerd door de Nederlandse koloniale overheid en de christelijke kerken en hun missionarissen  in Suriname.  De Nederlandse koloniale overheid had Winti namelijk tot 1971 als ‘afgoderij’ per wet (artikel 540) verboden. Werd je betrapt kon je in de gevangenis raken of een fikse geldboete krijgen. Daarnaast had de kerk het stigma van duivelsaanbidding op Winti geplakt.
Gevolg daarvan was dat uit vrees voor beschuldiging van afgoderij de kennis die men bezat over Winti-zaken niet werd doorgegeven aan de volgende generatie. Daarnaast wordt Winti door gebrek aan kennis/ontwetendheid (of “denken te weten-heid”) tot op heden vaak geassocieerd met iets wat slecht is, zoals zwarte magie (wisi, wat je in elke cultuur hebt). Het wegnemen van misvattingen en vooroordelen betreffende Winti en winti (meervoud) eist correcte informatie. Deze website levert (hopelijk) een nuttige bijdrage om dat doel te bereiken.

Helaas hebben velen van ons Afro-Surinaamse creolen dit negatieve (zelf)beeld over Winti/de eigen cultuur/de eigen Sranantongo taal  overgenomen en generatie op generatie doorgegeven, want alles wat “Afrikaans”/”van ons” is was immers minderwaardig en “slecht” volgens de witte christelijke koloniale gezaghebber.  Vaak heerste er ook een zoals eerder vermelde angst voor Winti, met als oorzaak vaak onwetendheid of negatieve ervaringen die vaak met wisi (zwarte magie, wat je in elke cultuur hebt) te maken hebben en níks met Winti!
Dit is een van de nalatenschappen van het kolonialisme (#LegaciesOfColonialism) ! De creoolse geest is gekoloniseerd/onderdrukt en zelf (vaak) nog steeds niet bewust (hiervan) en onwetend, waardoor “het eigene (Afrikaanse)/de eigen cultuur/spiritualiteit/levensstijl/Sranantongo-taal” als minderwaardig werd, en (vaak) nog steeds wordt, gezien ten opzichte van de “Nederlandse en/of westerse (populaire) witte (vaak christelijke) cultuur en taal”. Hierdoor is (helaas) veel  kennis over Winti/cultuur en ook het Sranantongo niet overgebracht op de volgende generatie…
(Dit is ook een v.d. redenen waardoor er een boel onzin op het internet staat over Winti, bakru, leba etc. als je erover googled en ook op social media zoals Instagram & TikTok in de comments; en de reden waarom velen van ons het Sranantongo niet machtig zijn.)

Owktu, men dient geen winti! (De winti, meervoud, staan ten diensten van de mens!), men “eert” ; bedankt; “teri wan/den winti” ; “gi a/den winti grani”.
Ten slotte, vaak denkt men “het is een Winti-gerelateerd probleem” of “ding” of “wisi”, maar vaak is het gewoon “de mens zelf”. No ala tori san psa ini libi fu sma, na winti tori of wisi. Furu sani na “gewoon libisma tori” yere!

Bekijk ook de hoofdpagina : www.jaasirlinger.com/kulturu

Op de hoofdpagina kan je onder andere  informatie vinden over:
– Creoolse (vrouwen) klederdracht zoals de koto en angisa
– Sranan Odo (Surinaamse spreekwoorden / gezegdes / wijsheden )
– De geschiedenis/tori van Sranantongo
– Fa fu leisi en skrifi Sranantongo (hoe Sranantongo te lezen en schrijven)
– Sranantongo woordenboek
– Informatie over de geschiedenis van Suriname (in ‘Wij Slaven van Suriname’, door papa Anton de Kom)
Het boek ‘WIJ SLAVEN VAN SURINAME’ MOET JE ALS SURINAMER SOWIESO GELEZEN HEBBEN!
– Afrikaanse (voormalig) tot slaaf gemaakte vrouwen in de koloniën in verzet (de rol van vrouwen in opstanden;  en de spirituele rol van de vrouwen).
– Gebruiken rond zwangerschap en geboorte in de Afro-Surinaamse gemeenschap
– Soko Psalmen (Stichtelijke liederen, ontstaan tijdens slavernij)
– Wie Eegie Sanie (WES)  – ‘onze eigen [Afro-Surinaamse culturele – JL] dingen’ (NPO documentaire)
– WINTI